Theo thống kê, tình trạng bị khô mắt là một bệnh lý về mắt khiến người bệnh phải đi khám rất nhiều, gần đây mới được công nhận là vấn đề sức khỏe toàn cầu. Việc tìm ra và loại bỏ các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng để phòng ngừa tốt bệnh khô mắt.
Khô mắt là tình trạng giảm thiểu về số lượng và/hoặc chất lượng của nước mắt, dẫn tới các triệu chứng như đỏ mắt, cộm, cảm giác như có dị vật, ngứa, cay mắt, chảy nhiều nước mắt, có thể gây suy giảm thị lực. Dưới đây là các yếu tố nguy cơ gây khô mắt.
Nữ giới dễ bị khô mắt
Nữ giới là đối tượng dễ bị khô mắt hơn so với nam giới. Về mặt cơ chế, nguyên nhân liên quan đến nội tiết tố androgen – đây là hormon ảnh hưởng đến các tuyến tiết ra nước mắt và các thành phần trong nước mắt.
Bởi vì phụ nữ có sự thay đổi và sự dao động về nồng độ hormone trong cơ thể lớn hơn. Đặc biệt trong những thời kỳ hormone biến động nhiều như thời kỳ mãn kinh, mang thai hoặc trong trường hợp phải dùng thuốc tránh thai kéo dài, bệnh khô mắt sẽ dễ xuất hiện hơn.
Giới nữ có nguy cơ khô mắt hơn đàn ông
Tuổi tác
Khô mắt thường xảy ra với tỷ lệ cao hơn ở người cao tuổi, đây được coi là một phần sinh lý của quá trình lão hóa tự nhiên. Do hoạt động trong một thời gian dài, tuyến lệ sẽ bị suy yếu, chức năng tiết nước mắt giảm đi. Từ đó làm nguy cơ bị khô mắt gia tăng. Tuy nhiên, quá trình lão hóa này có thể xảy ra muộn hơn nếu biết cách chăm sóc mắt tốt.
Sử dụng kính áp tròng
Kính áp tròng được đặt trực tiếp lên bề mặt của mắt, thường được dùng với mục đích điều chỉnh các tật khúc xạ hoặc mang tính thẩm mỹ. Tuy nhiên, bạn nên lưu ý rằng việc đeo loại kính này có thể làm tăng nguy cơ bị khô mắt hoặc gây ra các cảm giác khó chịu tại mắt khác.
Bình thường, nước mắt được tiết ra thường xuyên với một lượng nhất định để giữ cho bề mặt nhãn cầu có độ ẩm, giúp rửa trôi dị vật và nhìn rõ. Nước mắt tạo ra một lớp trải rộng trên bề mặt giác mạc khi chúng ta chớp mắt.
Khi đeo kính áp tròng, nó sẽ nằm ở giữa màng phim nước mắt, chính vì vậy sẽ dẫn tới phá vỡ chức năng và sự ổn định của lớp nước mắt này. Khiến cho lớp phủ nhờn không còn hoạt động bình thường và nước mắt cũng sẽ bay hơi nhanh hơn, dẫn đến bị khô mắt.
Đeo kính áp tròng là một yếu tố nguy cơ gây khô mắt
Phẫu thuật khúc xạ
Một số phương pháp phẫu thuật để điều chỉnh các tật khúc xạ làm gia tăng tình trạng khô mắt sau mổ. Các nghiên cứu đã đưa ra một vài giả thuyết để giải thích cho hiện tượng này, đó là:
- Một số loại phẫu thuật có thể tác động đến giác mạc qua cơ chế lấy vạt giác mạc để điều chỉnh độ khúc xạ, từ đó gây ra một số tác động đến các sợi thần kinh thần kinh cảm ngay dưới bề mặt giác mạc;
- Từ đó gây ảnh hưởng tới sự dẫn truyền tín hiệu của các sợi thần kinh này cũng như tác động đến cung phản xạ chế tiết ra nước mắt. Hậu quả là làm gia tăng nguy cơ bị khô mắt.
Bất thường tuyến giáp
Bệnh lý tuyến giáp rất phổ biến hiện nay. Một trong các bệnh lý nổi trội của tuyến giáp gây ảnh hưởng đến mắt là bệnh basedow – bất thường sinh ra do cơ chế tự miễn. Triệu chứng tại mắt bao gồm: lồi mắt, mi mắt nhắm không kín, co cơ mi trên gây hở khe mi,… Hậu quả là mắt dễ bị kích ứng, hay cảm thấy khô và cộm.
Bất thường tuyến giáp gây lồi mắt làm mắt dễ bị khô
Tăng huyết áp
Tăng huyết áp là một nguyên nhân gây ra bệnh lý về mắt như các tổn thương tại võng mạc. Ngoài ra, khi tăng huyết áp, tất cả các mạch máu trong cơ thể đều bị ảnh hưởng, kể cả các mạch máu đi tới mắt. Khi lưu lượng máu nuôi dưỡng cho mắt bị thay đổi sẽ ảnh hưởng đến các cấu trúc của mắt, trong đó có tuyến lệ. Từ đó đôi mắt của bạn có thể sẽ tăng nguy cơ bị khô mắt, mờ mắt.
Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc có chức năng điều trị các bệnh lý ở mắt hoặc ở cơ quan khác nhưng lại có thể gây ra hậu quả khô mắt. Phải kể đến là:
- Thuốc điều trị tăng nhãn áp;
- Thuốc chống trầm cảm;
- Thuốc kháng Histamin;
- Thuốc chứa thành phần Steroid.
Yếu tố môi trường
Khi lái xe ở điều kiện gió lớn, nắng to sẽ khiến màng phim nước mắt bị bốc hơi mạnh hơn, từ đó dễ bị khô mắt hơn.
Trên đây là các yếu tố nguy cơ làm gia tăng khả năng bị khô mắt mà FSEC mong muốn chia sẻ với bạn. Việc nhận biết các yếu tố này cũng như phòng ngừa sớm là rất quan trọng để giảm bớt gánh nặng hậu quả của khô mắt.
